گلابی به دلیل داشتن فیبر زیاد، مواد مغذی و مواد معدنی حیاتی برای سلامت کلی بدن میوه ی فوق العاده ای است. انواع مختلف گلابی کشت می شود. انواع قرمز این میوه از جمله آنژو، قرمز بارتلت، کمیس، اسکلل و استار کریمسون در کاهش خطر دیابت به افراد کمک می کند. خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی آن موجب پیشگیری از بیماری های شایع قلب و سرطان می شود.
درخت گلابی یکی از اعضای خانواده Rosacea است. درختان گلابی از قرن اول قبل از میلاد، عمدتاً در آسیا کشت می شدند و بومی این مناطق بودند. به دلیل انعطاف پذیری و مقاومت در برابر سرما در تمام جهان گسترش یافته اند. حدود 70٪ از گلابی های جهان در چین کشت و برداشت می شود اما در آمریکای شمالی و جنوبی، اروپا و ترکیه نیز این میوه کشت می شود. ارقام گلابی Pyrus communis ،Pyrus pyrifolia و Pyrus bretschneideri بیش از 95٪ درختانی است که در سطح جهانی برای تولید این میوه پرورش می یابند. گلابی تا قرن شانزدهم در اروپا فقط برای پخت و پز استفاده می شد. خوردن آنها به صورت خام در اواخر این قرن در فرانسه و ایتالیا آغاز شد.
بیش از 2500 رقم گلابی در دنیا وجود دارد. درخت گلابی از 4 تا 6 سالگی می تواند به میزان قابل توجهی میوه تولید کند و حتی این درخت می تواند تا 30 - 40 سالگی همچنان میوه دهد. درخت گلابی از درختان برگریز است و معمولاً در مناطق معتدل رشد می کند. این درخت می تواند تا 40 فوت (12 متر) ارتفاع و حتی بیشتر رشد کند.
برعکس سایر میوه ها، میوه گلابی از درون به بیرون می رسد، بنابراین نمی توان با نگاه کردن به پوست، در مورد رسیده بودن آن، قضاوت کرد. برای آزمایش اینکه آیا گلابی رسیده است، می توان فشار ملایمی را در نزدیکی انتهای ساقه اعمال کرد. اگر مقدار کمی داخل فرو رود، به احتمال زیاد آماده ی خوردن است.
گلابی یکی از معدود میوه هایی است که قبل از شروع به رسیدن چیده می شود. اگر آنها برای رسیدن کامل در روی درخت باقی بمانند، از نظر بافت کاملاً از بین می روند.
روند رسیدن غیرمعمول میوه گلابی نیز مزایایی دارد. این فرصت را به افراد می دهد تا در صورت لزوم، گلابی رسیده بخورند. برای همین چند روز قبل از خوردن آنها، گلابی ها را در یک کیسه کاغذ قهوه ای قرار دهید. این کیسه اتیلن را به خود جذب می کند. اتیلن همچنین بر تغییر رنگ و طعم این میوه تأثیر می گذارد، نشاسته را به شکر تبدیل می کند و باعث نرم شدن میوه می شود. پس از رسیدن گلابی، این میوه ها ماندگاری نسبتاً کوتاهی دارند، بنابراین فوراً آنها را بخورید یا آنها را یخچال بگذارید و ظرف یک یا دو روز آنها را بخورید.
یک میوه گلابی با اندازه متوسط تقریبا 178 گرم دارای ارزش غذایی زیر است:
کالری: 101
پروتئین: 1 گرم
کربوهیدرات: 27 گرم
فیبر: 6 گرم
ویتامین C:
12 درصد ارزش روزانه (DV)
ویتامین K:
درصد ارزش غذایی روزانه (DV)
پتاسیم: 4 درصد DV
مس: 16 درصد DV و همچنین مقادیر کمتری از کلسیم، آهن، منیزیم، ریبوفلاوین، ویتامین B6 و فولات دارد.
لیست مواد و گیاهان دارویی یافت شده در گلابی عبارت است از اسیدهای هیدروکسی بنزوئیک، کلروژنیک اسید، اسید جنتیسیک، اسید syringic، وانیلیک اسید، اسیدهای هیدروکسی سینامیک، اسید فولیک، 5-کافئینوکلینیک اسید، هیدروکسی کینون، آربوتین، Flavonoids، همچنین به عنوان Flavan-3-ols شناخته می شود، کاتچین، اپی کاتچین، فلاونول ها، ایزورامنتین، کوئرستین، آنتوسیانین ها (در انواع گلابی پوست قرمز)، کاروتنوئیدها، بتاکاروتن، لوتئین و زآگزانتین است.
تقریباً تمامی این مواد مغذی دارای خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی هستند. در نتیجه، مصرف گلابی با کاهش خطر ابتلا به چندین بیماری مزمن و شایع که با التهاب مزمن و استرس اکسیداتیو بیش از حد آغاز می شود جلوگیری می کند. این بیماری ها شامل بیماری های قلبی، دیابت نوع 2 و سرطان است.
گلابی به دلیل داشتن آب زیاد (85٪ وزن آن)، به دفع سموم بدن کمک می کند. این میوه حاوی کالری بسیار کمی (50 کیلو کالری در 100 گرم) است، بنابراین برای هر نوع رژیم غذایی توصیه میشود. همچنین این میوه 12٪ کربوهیدرات دارد که بیشتر آنها (54٪) فروکتوز است. منبع فیبر آن (2.3 گرم در 100 گرم) است، لذا برای افراد مبتلا به مشکلات گوارشی توصیه می شود. این میوه همچنین پتاسیم بدن را تامین میکند، که به حفظ فشار خون در سطح طبیعی بدن کمک میکند و نیز حاوی مقادیر قابل توجهی ویتامین C هستند که از سلول ها در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت میکند. در صورت ابتلا به دیابت، گلابی میوه بسیار خوبی برای خوردن است. این میوه همچنین دارای شاخص قند خون پایین است، بنابراین گلابی قند خون را خیلی سریع بالا نمی برد. این خاصیت به دلیل غنی بودن این میوه با فیبر است که هضم را کند کرده و سطح قند را برای مدت طولانیتری ثابت نگه میدارد. همچنین آنتوسیانین موجود در آن به تنظیم سطح قند کمک میکند.
همانطور که در بالا گفته شد، گلابی منبع عالی فیبر نامحلول و محلول است که برای سلامت دستگاه گوارش ضروری است. مصرف غذاهای غنی از فیبر از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا با بزرگ شدن و نرم شدن مدفوع به حفظ نظم روده کمک میکند. یک گلابی حاوی حدود 6 گرم فیبر است که 22٪ فیبر مورد نیاز روزانه بدن را تامین میکند. بنابراین با خوردن یک گلابی در روز، میتوان سیستم هضم را در مسیر درست نگه داشت. علاوه بر این، فیبرهای محلول مسئول تغذیه باکتریهای سالم روده هستند. باکتریهای سالم روده به معنای بهبود ایمنی و پیری سالم هستند. فیبر بالا و کالری کم این میوه، به افراد کمک میکند برای مدت طولانی تری احساس سیری کنند، در نتیجه در مدیریت وزن آنها نقش دارد.
گلابی دارای ترکیبات اصلی فنلی کلروژنیک اسید، آربوتین و اپی کاتچین است. ترکیبات فنلی در گلابی به عنوان آنتی اکسیدان یا به عنوان فاکتورهای رنگی در میوه عمل می کنند. ترکیبات فنلی متابولیت های ثانویه گیاهی هستند که یکی از متداول ترین و گسترده ترین گروه مواد در گیاهان را تشکیل می دهند. این ترکیبات طعم منحصر به فرد به میوه و سبزیجات می دهند و می توانند باعث تغییر رنگ در غذاها شوند. فونتیک ها همچنین در دفاع از گیاه و متابولیسم سلامت انسان نقش بسیاری دارند. تحقیقات نشان داده شده است که آنها دارای اثرات آنتی اکسیدانی، ضد جهش و ضد سرطان، نقش محافظتی در برابر سرطان، بیماری های قلبی عروقی و آب مروارید، ضد باکتری، ضد قارچ و مهارکننده های آنزیم هستند.
اسید کلروژنیک مهمترین ماده فعال کننده آنتی اکسیدان در گلابی است. این ماده به عنوان یک ماده شیمیایی پیشگیری بالقوه در بیماریهای مزمن مانند سرطان و بیماریهای قلبی عروقی، فعالیت ضد سرطانی، تقویت سیستم ایمنی بدن، کاهش اثرات سمی داروهای شیمی درمانی را دارد. آربوتین، یکی دیگر از ترکیبات مهم فنلی موجود در میوه گلابی است که به عنوان یک ماده آنتی بیوتیکی در بدن عمل می کند.
اندامها و بافتهای مختلف این میوه مانند پوست، جوانه گل، غنچه برگ، میوه تازه، گوشت و پوست میوه سطح مختلفی از ترکیبات فنلی دارند. پوست گلابی دارای محتوای فنلی بسیار بالاتر و متنوع تر نسبت به گوشت میوه دارد. لذا خوردن مصرف گلابی های پوست کنده نشده توصیه می شود.
گلابی برای بیمارانی که از کمبود مواد معدنی مانند کم خونی رنج می برند، می تواند بسیار مفید باشد ، زیرا دارای محتوای آهن و مس زیادی است. با گلابی می توان درصد قابل توجهی از این مواد معدنی ضروری را در رژیم غذایی خود تضمین کرد.