مس به عنوان یک ماده شیمیایی چندین سال است که در آب های شیرین پرورش دهنده آبزیان و حوضچه های مزارع استفاده میشود. مس ماده ای بسیار موثر در انگل درمانی است.مشکل اصلی در استفاده از مس وجود مرز بسیار باریکی بین استفاده درست از این ماده و یا استفاده بیش از اندازه (اوور دوز) در آن است که میتواند انواع ماهی ها را از بین ببرد.
مس برای کنترل جلبک هایی مثل Chara ، stink weed و غیره در حوضچه ها استفاده میشود. تحقیقاتی در زمینهً استفاده از مس در جهت کاهش جلبک هایی که باعث تغییر مزهً گربه ماهی (catfish) میشود انجام شده است اما هنوز به نتیجهً قطعی نرسیده اند که که بتوانند میزان استفاده دقیق از آن را بیان کنند.
عنصر مس به اشکال مختلفی وجود دارد که میتوان آن ها را در آب حل کرده و از آن بهره برد. معمول ترین و ارزان ترین حالت آن ترکیب سولفات مس است که به دو شکل بلوری و پودری موجود می باشد.(معمولا به نام Bluestone و یا Blue powder معروف هستند.)
قبل ازشروع هر فرآینده درمانی با سولفات مس ابتدا باید قلیایت کل محلول را اندازه گیری کنید. هرچه قلیائیت کل محلول پایین تر باشد، احتمال کشته شدن موجودات زنده به خصوص ماهی ها بیشتر است. بهترین راه برای جلوگیری از اتفاق این است که قلیائیت کل را بر 100 تقسیم کرده تا غلظت سولفات مس مصرفی در واحد ppm را به دست آورید.
(1 ppm= milligram/Liter)
اگر قلیایت کل کمتر از 50 ppm اندازه گیری شود، استفاده از سولفات مس توصیه نمی گردد چرا که خطر کشته شدن آبزیان محیط بسیار زیاد است. اگر قلیایت کل بیشتر از 250 ppm اندازه گیری شود، بیشتر از 2.5 ppm سولفات مس استفاده نکنید.
برای استفاده از ترکیب سولفات مس ابتدا آن را در آب حل کنید. بعد از توزین سولفات مس با آب آن را به حجم معینی رسانده و زمان بدهید تا به طور کامل حل شود. سولفات مس از آب بسیار سنگین تر است بنابراین اگر پودر و یا کریستال آن را به طور مستقیم در دریاچه بریزید به عمق آن یعنی جایی که گل و لای در دریاچه و یا مرداب حضور دارند فرو رفته و محصور می شود در نتیجه کارایی خود را از دست میده، بهترین راه این است که سولفات مس را تا جایی که میتوانید رقیق کنید .
احتیاط:
ترکیب سولفات مس برای بی مهرگانی نظیر حلزون ها و زئوپلانکتون ها (دافنیا،روتیفر ها و ..)ترکیبی سمی است بنابراین اگر از زئوپلانکتون ها به عنوان منبع غذایی در حوضچه استفاده می کنید، سولفات مس ترکیب مناسبی برای این کار نیست.
استفاده از سولفات مس در تانک های داخلی که در آن جلبک ها و زئوپلانکتون ها وجود ندارند، مشکلات مشابه فوق الذکر را ایجاد نمیکند، اما همواره باید میزان قلیایت کل اندازه گیری شود تا مقدار مصرف دقیق سولفات مس تعیین شود.
در نتیجه، سولفات مس ترکیبی بسیار موثر است و در مقایسه با روش های دیگر ارزان تر می باشد. برای جلوگیری از ایجاد خطر برای هرگونه از ماهی ها و موجودات زنده در محیط حتما قسمت احتیاط را مطالعه کنید.